Quỷ Cốc Tử

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Quỷ Cốc Tử Bạn đang xem: quỷ cốc tử là ai


Thời kỳ	Chiến Quốc
Trường phái	Đạo gia
Tư tưởng nổi bật	Tung hoành gia, Đạo học
Ảnh hưởng trọn tới Tô Tần, Trương Nghi, Tôn Tẫn, Bàng Quyên

Quỷ Cốc Tử

Tiếng Trung

鬼谷子

Phiên âm
Tiếng Hán tiêu xài chuẩn
Bính âm Hán ngữ	Guǐgǔzi
Wade–Giles	Kuei³ Ku³ Tzu

Wang Xu

Phồn thể

王詡

Giản thể

王诩

Phiên âm
Tiếng Hán tiêu xài chuẩn
Bính âm Hán ngữ	Wáng Xǔ
Wade–Giles	Wang² Hsü³

Quỷ Cốc Tử (tiếng Trung: 鬼谷子), tương truyền thương hiệu thiệt là Vương Hủ (王诩), thường hay gọi là Vương Thiền (王禅), Vương Lợi (王利), Vương Thông (王通), tự động là Hủ (诩)^[1]^[2], đạo hiệu Huyền Vi Tử (玄微子). Người đời thông thường gọi ông là Quỷ Cốc tiên sinh, Vương Thiền lão tổ. Ông là anh hùng đem tác động rộng lớn hoạt động và sinh hoạt nhập tiến độ đằm thắm thời Chiến Quốc, là 1 trong những trong mỗi "bách gia chư tử", ông tổ của Tung Hoành gia, cũng là 1 trong những chủ yếu trị gia, căn nhà nước ngoài uỷ thác, âm khí và dương khí gia, căn nhà tiên tri, căn nhà dạy dỗ.

Thân thế[sửa | sửa mã nguồn]

Quỷ Cốc Tử sinh rời khỏi nhập thế kỷ 4 TCN. Có nhiều fake thuyết về xuất đằm thắm của Quỷ Cốc Tử. Có thuyết là kẻ nước Vệ (huyện Kỳ, Hà Nam); đem thuyết là kẻ khu đất Nghiệp nước Ngụy (Lâm Chương, Hà Bắc); đem thuyết là kẻ Đan Thành nước Trần (huyện Đan Thành, Hà Nam); đem thuyết là kẻ Vân Dương quan liêu nội giáp Hán Thủy (huyện Thạch Tuyền, Thiểm Tây).

Cũng đem sử gia nhận định rằng Quỷ Cốc Tử ko dùng để làm có một người ví dụ, nhưng mà là tên thường gọi cộng đồng cho 1 group thành phần trí thức tránh mặt tao loạn và không thích rời khỏi thực hiện quan liêu nhưng mà ẩn dật bên trên Quỷ Cốc, vì vậy nhưng mà mới nhất thông thuộc bách gia chư tử.

Học trò[sửa | sửa mã nguồn]

Tương truyền, nhập số học tập trò của Quỷ Cốc Tử đem tứ người Bàng Quyên, Tôn Tẫn, Tô Tần, Trương Nghi.

Bàng Quyên, căn nhà quân sự chiến lược hoạt động và sinh hoạt nhập đằm thắm thời Chiến Quốc (thế kỷ 4 TCN), danh tướng tá nước Ngụy, một trong mỗi anh hùng chủ yếu nhập mẩu chuyện Tôn - Bàng đấu trí. Bàng Quyên từng vì thế cuộc kị nhưng mà hãm kinh hoảng các bạn đồng môn là Tôn Tẫn, chặt xương đầu gối, mến lên trên bề mặt, khiến cho ông (Tôn Tẫn) cần trốn quý phái nước Tề. Năm 354 TCN nhập trận Quế Lăng bị Tôn Tẫn bắt rồi được thả, năm 342 TCN, bên trên trận Mã Lăng bị Tôn Tẫn vượt qua nhưng mà tử trận.
Tôn Tẫn, căn nhà quân sự chiến lược hoạt động và sinh hoạt nhập đằm thắm thời Chiến Quốc (thế kỷ 4 TCN), anh hùng vượt trội của binh gia, người sáng tác cuốn "Binh pháp Tôn Tẫn". Năm 354 TCN nhập trận Quế Lăng bắt được Bàng Quyên rồi thả, năm 342 TCN bên trên trận Mã Lăng vượt qua và làm thịt bị tiêu diệt Bàng Quyên.
Tô Tần, người Thừa Hiên Lý, Lạc Ấp (nay ở phía tấp nập Lạc Dương, Hà Nam), Tung Hoành gia nức tiếng thời Chiến Quốc, đề xướng hợp ý tung (liên hợp ý sáu nước ứng phó nước Tần).
Trương Nghi, người An Ấp nước Ngụy (nay là thị trấn Hạ, Sơn Tây), Tung Hoành gia nức tiếng thời Chiến Quốc. Ông đang được đề xướng liên hoành, (nước Tần phối hợp những nước chư hầu ngăn chặn những nước chư hầu khác), rất nhiều lần tiêu hủy hợp ý tung của Tô Tần (liên hợp ý sáu nước ứng phó nước Tần), được Tần Huệ vương vãi trọng dụng, trong tương lai thực hiện quá tướng tá nước Tần, tướng tá quốc nước Ngụy. “Chiến Quốc vùng vẫy gia thư” ghi lại cuộc đối đầu của Trương Nghi với Công Tôn Diễn, người đề xướng hợp ý tung thời bấy giờ.

Giả thuyết sư phụ Tôn Tẫn và Bàng Quyên là Quỷ Cốc Tử bắt mối cung cấp kể từ tè thuyết lịch sử dân tộc như "Đông Chu liệt quốc chí" và "Tôn Bàng đấu chí trình diễn nghĩa", chủ yếu sử không tồn tại ghi chép^[3]; còn fake thuyết sư phụ Trương Nghi và Tô Tần là Quỷ Cốc Tử địa thế căn cứ theo dõi biên chép bên trên "Sử ký - Tô Tần liệt truyện" và Sử ký - Trương Nghi liệt truyện. Căn cứ năm hoạt động và sinh hoạt và năm tử vong của tứ học tập trò, năm sinh sống của Quỷ Cốc Tử trong tầm thế kỷ 4 TCN.

Theo "Chiến Quốc vùng vẫy gia thư" được khai thác nhập mộ Hán ở Mã Vương Đôi, Trường Sa năm 1973, Tô Tần bị tiêu diệt năm 284 TCN, Trương Nghị bị tiêu diệt năm 310 TCN, đem kĩ năng sách lược liên hoành của Trương Nghi là nhằm ứng phó với sách lược hợp ý tung của Công Tôn Diễn, chứ không hề cần hợp ý tung của Tô Tần, Tô Tần cũng ko người sử dụng nối tiếp nhằm Trương Nghi quý phái Tần, những biên chép này sự không tương đồng với "Sử ký" và "Tư trị thông giám".

Xem thêm: trox lacci là ai

Khảo cứu[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chép sớm nhất có thể về Quỷ Cốc Tử là "Sử ký" của Tư Mã Thiên. Trong "Sử ký - Tô Tần liệt truyện" viết: “Tô Tần, người Lạc Dương. Sang Đông thám thính thầy nước Tề, theo dõi học tập Quỷ Cốc tiên sinh."

Quyển 18 "Sử ký tác ẩn" của Tư Mã Trinh đời Đường: Trích dẫn ý kiến ngờ vực tính xác thực của Quỷ Cốc Tử "Quỷ Cốc, thương hiệu địa điểm, Dương Thành, Dĩnh Xuyên, Trì Dương, Phù Phong đem gò Quỷ Cốc, có lẽ rằng là điểm người này ở, nên lấy thực hiện hiệu; tuy nhiên sách 'Quỷ Cốc Tử' tự Lạc Nhất chú thích viết: Tô Tần mong muốn rời khỏi vẻ thần túng bấn, nên bịa rời khỏi cái thương hiệu Quỷ Cốc."
"Quỷ Cốc Tử tự" của Trưởng Tôn Vô Kỵ đời Đường: "Quỷ Cốc Tử, người Sở, thời Chu ẩn dật điểm Quỷ Cốc."
"Trung hưng thư mục" đời Tống: "Người tài thời Chu, ko quê quán chúng ta thương hiệu, lấy điểm ẩn dật tự động bịa đặt hiệu Quỷ Cốc tiên sinh."
"Quận trai độc thư chí" của Triều Công Vũ đời Tống: "Thời Chiến Quốc ẩn dật Quỷ Cốc, Dương Thành, Dĩnh Xuyên, nên tự động bịa đặt thực hiện hiệu."
"Trực trai thư lục giải đề" của Trần Chấn Tôn Nam Tống: "Thầy của Tô Tần, Trương Nghi thời Chiến Quốc, hiệu Quỷ Cốc tiên sinh."

Đánh giá[sửa | sửa mã nguồn]

Quỷ Cốc Tử vừa phải đem lục thao tam lược của chủ yếu trị gia, lại chất lượng tốt thuật vùng vẫy ở trong nhà nước ngoài uỷ thác, bên cạnh đó được giữ lại khả năng của âm khí và dương khí gia, kĩ năng dự báo ở trong nhà tiên tri, nên cõi trần xưng Quỷ Cốc Tử là 1 trong những vị kỳ tài, toàn tài.

Đạo giáo nhận định rằng Quỷ Cốc tiên sinh là "cổ chi chân tiên", từng sinh sống bên trên nhân gian giảo rộng lớn trăm tuổi tác, tiếp sau đó quy ẩn núi rừng. Sách "Quỷ Cốc Tử" bảo đảm nguyên lành nhập "Đạo tạng" tầm cỡ của đạo gia. Dân gian giảo cũng đều có truyền thuyết Quỷ Cốc Tử là ông tổ nghề ngỗng đoán mệnh, nhập lý thuyết tôn hiệu của Quỷ Cốc Tử là Huyền Đô tiên trưởng.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Tác phẩm chủ yếu của Quỷ Cốc Tử là "Bãi hạp sách" và "Bản kinh âm phù thất thuật". "Bãi hạp sách" triệu tập nhập sách lược quyền mưu cơ và kỹ xảo biện luận tự điều phát biểu, còn "Bản kinh âm phù thất thuật" triệu tập nhập đạo tu dưỡng niềm tin. Nội dung chủ yếu tự Quỷ Cốc tiên sinh đích đằm thắm biên soạn, hoặc đem học tập trò và đàn em nằm trong nhập cuộc soạn^{[cần kiểm chứng]}.

"Bãi hạp sách"[sửa | sửa mã nguồn]

"Bãi hạp sách", còn mang tên là "Quỷ Cốc Tử", tương truyền là Quỷ Cốc Tử biên soạn, thấy sớm nhất có thể là bạn dạng sao năm Ất Tỵ thời vua Gia Tĩnh triều Minh, nội dung đa số trình diễn và phân tách kỹ xảo du thuyết nước ngoài uỷ thác. Trong "Tứ khố toàn thư" là loại Tạp Gia cỗ Tử. "Quỷ Cốc Tử" tổng kết tinh tuý phân tích học tập thuật cả đời của Quỷ Cốc Tử, độ quý hiếm cực kỳ cao. Toàn cỗ đem tổng số chục tứ thiên, nhập cơ "Chuyển hoàn", "Khư loạn" đang được thất truyền, là 1 trong những trong mỗi kiệt tác vượt trội của vùng vẫy gia, gom hậu thế làm rõ văn hóa truyền thống tư tưởng của vùng vẫy gia, cung ứng kinh nghiệm tay nghề trân quý, nó tổng kết những loại cách thức diễn tả mưu cơ trí quyền mưu cơ, được áp dụng rộng thoải mái nhập những nghành rộng lớn như chủ yếu trị, thương nghiệp, mối liên hệ xã hội, tư tưởng cực kỳ đương thời được không ít người tôn trọng.^{[cần kiểm chứng]}.

Tuy nhiên, sách "Quỷ Cốc Tử" vô nằm trong tôn sùng mưu cơ lược, quyền mưu cơ, kỹ xảo biện luận tự điều phát biểu, tư tưởng cơ trọn vẹn sự không tương đồng với nhân ngãi đạo đức nghề nghiệp nhưng mà nho gia tôn sùng, nên "Quỷ Cốc Tử" xưa ni bị coi như hồng thủy mãnh thú, tuy nhiên khá nhiều người vẫn thông thường xuyên dấm dúi học tập.^{[cần dẫn nguồn]}

"Bản kinh âm phù thất thuật"[sửa | sửa mã nguồn]

Tương truyền tự Quỷ Cốc Tử biên soạn. Ba thiên đầu lý giải thực hiện thế nào là thực hiện đa dạng ý chí, hàm chăm sóc niềm tin. Bốn thiên sau thảo luận thực hiện thế nào là áp dụng niềm tin phía bên trong rời khỏi phía bên ngoài, thực hiện thế nào là người sử dụng tinh thần phía bên trong nhằm xử lý sự vật phía bên ngoài.

Xem thêm: lưu quang vũ là ai

Hình tượng tè thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Căn cứ tè thuyết ngôi trường thiên "Đông Chu liệt quốc chí - Hồi 87: Vệ Ưởng tận tình gom Tần Hiếu công - Quỷ Cốc truyền phép tắc mang đến Tề Tôn Tẫn" mô tả, Vương Hủ ẩn dật Quỷ Cốc, người tao vẫn gọi là Quỷ Cốc tiên sinh. Người này thông hiểu từng lẽ nhập trời khu đất, đem bao nhiêu môn học tập vấn, ko bao nhiêu người theo dõi kịp. Quỷ Cốc Tử tinh anh thông bao nhiêu môn học tập vấn:

1. Số học tập, nhật tinh anh tượng vĩ đều thu cả trong lòng bàn tay, coi việc trước đoán việc sau, phát biểu gì rồi cũng linh nghiệm;
2. Binh học tập, lục thao tam lược, phát triển thành hoá vô nằm trong, bày trận tiến quân, quỉ thần tinh biết;
3. Du thuyết học tập, lưu giữ rộng lớn nghe nhiều, làm rõ lý thế, buông điều hùng biện, muôn mồm tinh đương;
4. Xuất thế học tập, lưu giữ toàn chân tính, luyện dung dịch nuôi bản thân, ko buốt ko bị tiêu diệt, đắc đạo trở thành tiên.

Học trò của Quỷ Cốc Tử chẳng biết từng nào, người cho tới ko kể từ chối, người lên đường ko truy căn vặn. Trong số đó bao nhiêu học tập trò phổ biến là: Tôn Tân, người nước Tề; Bàng Quyên, Trương Nghi người nước Ngụy, Tô Tần người Lạc Dương. Tân và Quyên kết thực hiện bằng hữu, nằm trong học tập binh pháp, Tần và Nghi kết thực hiện bằng hữu, nằm trong học tập du thuyết; từng đằng chuyên nghiệp trị một môn học tập riêng rẽ. Về sau Quỷ Cốc Tử thêm thắt chữ "Nguyệt" (月) phía bên trái chữ "Tân" (宾) trở thành chữ "Tẫn" (膑). Theo kể từ điễn, "Tẫn" tức thị "hình trị chặt chân", ni Quỷ Cốc Tử sửa Tôn Tân trở thành Tôn Tẫn, rõ nét biết đem chuyện chặt chân, tuy nhiên thiên cơ bất khả bật mý.

Tác phẩm năng lượng điện hình ảnh truyền hình[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Phim	Đạo diễn	Diễn viên	Tên nhập phim	Chú thích
2019	Phim truyền hình "Mưu thánh Quỷ Cốc Tử"	Quách hướng dẫn Xương, Lưu Quyên	Đoàn Dịch Hoành	Quỷ Cốc Tử

Miếu thờ[sửa | sửa mã nguồn]

Năm trở thành lập	Tên miếu thờ	Khu vực	Ghi chú
Đài Loan
1955	Vương Thiền lão tổ Quỷ Cốc tiên sư miếu	Hương Bắc Phố, thị trấn Tân Trúc
2018	Vân Thủy Quan - Vương Thiền lão tổ Quỷ Cốc miếu	Trấn Tân Phố, thị trấn Tân Trúc	Nằm ở khu vực khu dã ngoại công viên "Vân Mộng Sơn Khâu", Tân Phố của Tổng công ty lớn cách tân và phát triển khu đất Đài Loan ^[4]
Từ thời kỳ Nhật Bản cướp đóng	Bản Kiều Diệu Vân Cung - Quỷ Cốc tiên sư	Bản Kiều, thành phố Hồ Chí Minh Tân Bắc
1967	Cơ Long Ngộ Huyền Cung (Quỷ Cốc Tử miếu)	Thành phố Cơ Long	Thần công ty Vương Thiền lão tổ, miếu thờ độc nhất bên trên Đài Loan tự một thầy tướng tá số quáng gà khởi tạo^[5]

Thần công ty của Tùng Sơn thám thính đồng cung - "Vương phủ thám thính đồng" - nghe phát biểu là học tập trò của Vương Thiền lão tổ, vì thế lấy thương hiệu là "Vương phủ", nên tầng tía nhập miếu cũng thờ phụng Vương Thiền lão tổ.^[6]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Trích dẫn[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn[sửa | sửa mã nguồn]

蕭登福《鬼谷子研究》. 2001 文津出版社
陈宇《鬼谷子兵法破解》. ISBN 7-5065-4584-5
Broschat, Michael Robert. "'Guiguzi': A Textual Study and Translation". University of Washington PhD Thesis, 1985
Chung Se Kimm, "Kuei-Kuh-Tse: Der Philosoph vom Teufelstal". 1927
Robert khẩn khoản Gulik: 'Kuei-ku-tzu, The Philosopher of the Ghost Vale", "China", XIII, no 2 (May 1939)
«Гуй Гу-цзы». В кн: Искусство управления. Сост., пер., вступ. ст. и коммент. В.В. Малявина. М.: «Издательство Астрель»: «Издательство АСТ», 2003. С.244-318.
大橋武夫著『鬼谷子：国際謀略の原典を読む』（徳間書店、1982年） ISBN 4192425963
酒井洋著『鬼谷子の人間学：孫子が超えられなかった男：より巧みに生きる縦横学的発想のすすめ』（太陽企画出版、1993年） ISBN 488466213X