võ trường toản là ai

By Admin 03/09/2023 0

Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia

Võ Trường Toản (武長纘 hoặc 武長团,[1] 1709 - mất mặt ngày 27 mon 7 năm 1792; nhằm mục tiêu ngày 9 mon 6 năm Nhâm Tý)[2], hiệu Sùng Đức vì thế chúa Nguyễn Phước Ánh (còn gọi là Nguyễn Ánh, sau thống nhất quốc gia trở nên nhà vua Nguyễn Thế Tổ) phong tặng; là một trong mái ấm giáo nước Việt Nam phổ biến "học rộng lớn, tài năng lược thao và tiết hạnh rộng lớn người"[3] ở Gia Định nhập thế kỷ XVIII.

Bạn đang xem: võ trường toản là ai

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Theo GS. Trịnh Vân Thanh, thì tổ tiên Võ Trường Toản vốn liếng là kẻ Hoa tị nạn Mãn Thanh lịch sự trú ngụ ở Đàng Trong. Đến khi xẩy ra cuộc hôn nhân gia đình của công phái đẹp Ngọc Vạn, phụ nữ loại nhị của Chúa Sãi Nguyễn Phước Nguyên với vua Chân Lạp Chei Chetta (1576-1628), thì bọn họ cũng kể từ miền Trung nhập miền Nam lập nghiệp [4].

Về tiểu truyện của ông và được đại thần Phan Thanh Giản tóm lược nhập một bài xích văn bia bằng văn bản Hán biên soạn năm Đinh Mão (1867), tạm thời dịch đi ra như sau:

"Tiên sinh bọn họ Võ, húy Trường Toản. Đời trước hoặc rằng là kẻ Thanh Kệ (Quảng Đức) [5], hoặc rằng người Bình Dương (Gia Định) [6], trước lâu nghiệp nằm trong ai chưa chắc chắn rõ rệt. Chỉ biết sở học tập của tiên sinh tiếp tục cho tới bậc cứng cáp, vừa đủ, hóa học thiệt sở hữu thuật nghiệp uyên bác thông đạt. Xảy hồi loàn Tây Sơn, tiên sinh ở ẩn phanh ngôi trường dạy dỗ học[7], thông thường học tập trò cho tới bao nhiêu trăm. Ông Ngô Tùng Châu là môn sinh cao đệ nhất. Thứ cho tới là những ông Trịnh Hoài Đức, Phạm Ngọc Uẩn, Lê Quang Định, Lê chống Phẩm, Ngô Nhơn Tịnh. Bậc danh sĩ là ông Chiêu, ông Trúc đều ẩn dật. Hình như ko kể không còn được...Các ông ấy đều gặp gỡ hồi phong vận, thời trung hưng triều Gia Long đức bậc tôi nhân từ, sở hữu người hoặc sát thân thiết nhằm làm ra điều nhân, hoặc quên bản thân nhằm trọng tiết nghĩa, thảy đều nên công nghiệp rộng lớn...Lúc ngự nhập Gia Định, đức Thế Tổ Cao vua hằng triệu tiên sinh cho tới đối ứng...Tiên sinh ko hứng đi ra thực hiện quan tiền, nên phiên phiến ko thấy được sự nghiệp. Từ thuở tiên sinh lấy lối học tập nghĩa lý nhằm giáo hóa, không những đương thời đào tạo và giảng dạy được không ít bậc nhân tài, mà còn phải truyền thuật, giảng luận, trau dồi về sau"...[8]
Tượng Võ Trường Toản nhập thông thường thờ

Võ Trường Toản mất mặt ngày mồng 9 mon 6 năm Nhâm Tý (tức 27 mon 7 năm 1792).

Hiện ni văn thơ của Võ Trường Toản chỉ từ lưu truyền một bài xích "Hoài cổ phú", ghi chép bằng văn bản Hán, lâu năm 24 câu[9].

Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]

Hay tin yêu ông mất mặt, chúa Nguyễn cảm mến, tiếc thương, ban kể từ hiệu là "Gia Định xử sĩ Sùng Đức Võ tiên sinh" (nghĩa là bậc xử sĩ Võ tiên sinh, người Gia Định, sùng về đạo đức nghề nghiệp và là như phụ thân của Vua) nhằm ghi nhập mộ [10].

Để tưởng niệm công đức của thầy (như cha), Vua Gia Long cũng đều có song liễn tưởng niệm:

Sinh chi phí giáo huấn đắc nhân, vô tử nhi hữu tử
Một hậu thịnh danh bên trên thế, tuy rằng vong fake bất vong"

Dịch nghĩa:

Lúc sinh sống, giáo dục được người, ko con cái nhưng mà như có
Khi mất mặt, tiếng vang còn nhằm, thân thiết tan danh vẫn còn đó. [11].

Hiện nhập Tụy Văn lâu ở trong khuôn viên Văn Thánh Miếu Vĩnh Long sở hữu đặt điều bài xích vị thờ ông.

Xem thêm: trox lacci là ai

Tên ông còn được mệnh danh cho những công trình xây dựng công nằm trong, như trên phố, ngôi trường học tập.

Khu mộ và thông thường thờ[sửa | sửa mã nguồn]

Hài cốt ở trong nhà giáo Võ Trường Toản khi đầu được chôn bên trên buôn bản Hòa Hưng, là điểm ông từng ngồi dạy dỗ học tập (xem đình Chí Hòa). Theo Huỳnh Minh, chuẩn chỉnh bám theo điều tâu của Phan Thanh Giản, năm 1852, vua Tự Đức tiếp tục ban chỉ "lập thông thường thờ, hiến ruộng nhằm phụng sự, hàng năm xuân thu cúng tế" mang đến ông [12].

Sau khi quân Pháp cướp tía tỉnh miền Đông Nam Kỳ (1862), Phan Thanh Giản, Nguyễn Thông (đốc học tập Vĩnh Long), Phạm Hữu Chánh (hiệp trấn An Giang), hiệp cùng với rất nhiều sĩ phu không giống tiếp tục cất mộ di cốt của Võ Trường Toản (cùng phu nhân và con) về xã chỉ bảo Thạnh (Ba Tri, Ga Tre), với ý tức là ko nhằm mộ thầy ở trong vùng làm chủ của quân xâm lăng. Ngày cất mộ (28 mon 3 âm lịch năm 1867), Nguyễn Thông tiếp tục thay cho mặt mũi những nho sĩ đứng thực hiện mái ấm lễ.

Mộ Võ Trường Toản (trái), phu nhân (giữa) và phụ nữ (phải)

Khu mộ của Võ Trường Toản được đứa ở xã chỉ bảo Thạnh (trước trên đây gọi là buôn bản Mù U) gọi là "khu mộ ông Hậu Tổ", vì như thế ông là người dân có công truyền dạy dỗ luân lý Khổng Mạnh ở vùng khu đất Đồng Nai - Gia Định. Tại trên đây, ngoài ngôi mộ ông, còn tồn tại mộ phu nhân và phụ nữ (vợ ông xã ông chỉ sinh được một gái, bị căn bệnh mất mặt kể từ nhỏ). Cả tía đều được thiết kế theo mô hình voi phục, ở trong khuôn viên thông thoáng. Tại ngoài khu vực mộ, phía ở bên phải là một trong thánh địa nhỏ đẹp nhất với cái cong, nhị tầng, và bên phía trong sở hữu đặt điều tượng của ông.

Khu mộ và thông thường thờ và được Sở Văn hóa tin tức đi ra ra quyết định thừa nhận là Di tích lịch sử dân tộc cung cấp quốc gia ngày 24 mon một năm 1998[13] và Quyết tấp tểnh số 2654/QĐ-UB của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Ga Tre phát hành ngày 18/8/2000 không ngừng mở rộng Khu di tích lịch sử bên trên phần khu đất tịch thu của ông Phan Văn Năm, lúc này (2016) mái ấm ông Năm ở đối lập cổng chủ yếu và ông cũng chính là người thứ nhất coi sóc Khu di tích lịch sử mộ cụ Võ.

Một vài ba hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

  • Đình Chí Hòa, điểm mái ấm giáo Võ Trường Toản từng ngồi dạy dỗ học tập.

    Xem thêm: mc cv là ai

    Đình Chí Hòa, điểm mái ấm giáo Võ Trường Toản từng ngồi dạy dỗ học tập.

  • Tượng mái ấm giáo Võ Trường Toản ở nhập đình Chí Hòa.

    Tượng mái ấm giáo Võ Trường Toản ở nhập đình Chí Hòa.

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Trang chủ » Văn hóa nghệ thuật » Tác gia » Cổ đại (? ÷ 1887) » Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn (1427 » Võ Trường Toản - 武長团
  2. ^ Triệu, Nguyễn (1941). “Võ Trường Toản”. Tri-Tân Tạp-Chí. 1: 7.
  3. ^ Nguyễn Q. Thắng – Nguyễn chống Thế, Từ điển hero lịch sử dân tộc Việt Nam. Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập xã hội, 1992, tr. 972.
  4. ^ Theo GS. Trịnh Vân Thanh,Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển (tập hạ), Nhà xuất bạn dạng Hồn Thiêng, TP.Sài Gòn, 1966, tr.1450-1452.
  5. ^ Thanh Kệ lúc đó nằm trong dinh thự Quảng Đức; ni nằm trong thị trấn Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
  6. ^ Đây là thị trấn Bình Dương (Sài Gòn), nằm trong phủ Gia Định; ni nằm trong Thành phố Sài Gòn.
  7. ^ Nơi ông dạy dỗ học tập rất có thể là đình Hòa Hưng, ni là đình Chí Hòa nằm trong Q10.
  8. ^ Phan Thanh Giản biên soạn bài xích minh này vào trong ngày 28 mon 3 năm Đinh Mão (1867), tức trước lúc ông tử tiết sở hữu bao nhiêu mon. Bản dịch bên trên là của Huỳnh Minh, Gia Định xưa (Nhà xuất bạn dạng Văn hóa - tin tức in lại năm 2006, tr. 151). Có xem thêm tăng bạn dạng dịch của Ca Văn Thỉnh in nhập sách Võ Trường Toản của Nam Xuân Thọ (Tân Việt, TP.Sài Gòn, 1957, tr. 10).
  9. ^ Nguyên bạn dạng sở hữu chép nhập Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển, sách tiếp tục dẫn.
  10. ^ Theo văn bia tiếp tục dẫn. tin tức thêm: Mãi cho tới mon 9 năm Kỷ Mão (1819), vua Gia Long (tức chúa Nguyễn Phúc Ánh) còn đồng ý thả thuế mang đến con cháu Xử sĩ Võ Trường Toản là Võ Tài Đồng, nhằm tỏ lòng ngưỡng mộ (theo Quốc triều sử toát yếu, Nhà xuất bạn dạng Văn học tập, 2002, tr. 149).
  11. ^ Bộ liễn bên trên từng được lưu lưu giữ bên trên đình Chí Hòa. Tiếc rằng, vì như thế thời hạn và vì như thế bảo vệ tầm thường, nên cỗ liễn đã trở nên gãy mục năm 1980 [1] Lưu trữ 2009-09-03 bên trên Wayback Machine.
  12. ^ Năm ban chỉ và những chữ nhập ngoặc đều trích kể từ văn bia tiếp tục dẫn.
  13. ^ Mộ mái ấm giáo Võ Trường Toản [2] Lưu trữ 2012-07-30 bên trên Wayback Machine.